Bu gün Enver Paşanın şehadet şerbetini içtiği gündür. Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında etkin olan Osmanlı asker ve siyaset adamı. Yüreği Türk Dünyası için döyünen Büyük Asker. I. Dünya Savaşı’nın yenilgi ile sonuçlanması üzerine, Almanya ve Rusya’da Türk halklarının biraraya getirilmesi amaçlı pek çok mücadelede bulunmuş, Orta Asya’daki Türk halklarını ayaklandırmak amacıyla gittiğiTürkistan’da Bolşeviklere karşı yaptığı bir çatışma sırasında şehit olacak kadar Hürriyet kahramanı. Evet! Enver Paşa her daim Türk Dünyası`nın özgürlüğünden yana oldu… Makedonya`da, Trablusgar`da, Balkanlar`da ve Kafkaslar`da hep Türk Dünyası için çarpıştı… Kardeşi Nuru Paşa`nı Azerbaycan`da bilmeyen yok. Bakü`nü ermeni-rus-ingiliz işğalından kurtaran Nuru Paşa… Onu Kafkas İslam Ordusuna kumandan tayin edib, Azerbaycan`a gönderen Enver Paşaydı… Bu gün Bakü`de rahmetle andığımız Türk Anıtı hem de Enver Paşa`ya saygımızın eseridir. Çünki Başkumandan vekili olarak, o kahraman türk askerlerini Azerbaycan`a gönderdi ve o şanlı tarihin yazılmasına imza atdı… İttihadi Terakki devrildikten sonra tüm liderler Avrupa`ya giderken, Enver Paşa`nın hedefinde Türküstan vardı… Koskoca Türküstan ellerini birleştirib, Turan kurma peşindeydi Paşamız… Bolşevik ruslara karşı türk halklarını ayaklandırıb, yeniden kılıf değiştirmiş rus esaretine ve ingilis emperyalizmine yenik düşmelerini engellemek istiyordu… 1921 yılının Ekim ayında bir Turan devleti kurma niyetiyle Teşkilât-ı Mahsusa eski liderlerinden Kuşçubaşı Hacı Sami ve diğer ittihatçılarla birlikte Batum’dan Buhara’ya gitti. Turan Kağanlığı’nı kurmak için büyük uğraşlarda bulundu ve Ruslara karşı savaşan Basmacıları örgütleyib Basmacı İsyanı’nın başlamasına destek verdi… 1922 Şubat’ında komutasında topladığı Basmacı birlikleri ile Duşanbe’yi ele geçirdi ve oradaki Sovyet garnizonunu tutsak aldı. Ardından Horasan üzerine yürüyerek Kızılordu birliklerinin Buhara ve Horasan’dan çekilmelerini istedi. 28 Haziran 1922’deki Kafiran Savaşı’nı kaybettikten sonra dağlara çekilmek zorunda kaldı. 4 Ağustos 1922’de Kurban Bayramı sırasında Tacikistan’da, Belçivan yakınlarında Agop Melkovian isimli ermeninin komutasındaki Bolşevik Ruslara karşı yapılan bir çarpışmada üzerine düşen havan topuyla hayatını kaybetti ve Çeğen köyüne gömüldü. Turan için çarpışdı… Turan için savaşdı… Turan için şehid oldu… Karabağ`da savaşın eşiğine geldiğimiz bir dönemde Enver Paşanı saygı ile anıyoruz. Biliyoruz ki, Türk Halkı her zaman Enver Paşalar yetişdirmiş ve hiç bir zaman ne Türkiye Azerbaycan`ı, ne de Azerbaycan Türkiye`yi yalnız koymaz… Buna Bakü`de Şehitler Hiyabanı`nda yatan Enver ve Nuru Paşaların askerlerinin ve Çanakkale`de Türkün düşmeni ile savaşan Ahmet Cavadların ruhları izin vermez…